Trong các tòa nhà chung cư, nơi tập trung đông người, an toàn cháy nổ không chỉ là một vấn đề quan trọng mà còn là yếu tố quyết định sự sống còn của cư dân. Việc hiểu các lý do dẫn đến cháy nổ và trang bị đầy đủ các giải pháp chống cháy là điều cấp bách.
Những nguyên nhân dẫn đến cháy nổ
- Nguyên nhân về điện: Đây là nguyên nhân phổ biến gây ra hiện tượng hỏa hoạn trong nhiều năm qua. Dẫn đến tình trạng này là do tự ý câu móc thêm các thiết bị điện ngoài thiết kế ban đầu như gắn máy giặt, tủ lạnh…, đấu nối dây dẫn điện tùy tiện; đường dây dẫn điện, ổ điện lâu ngày bị lão hóa không kiểm tra và thay thế kịp thời…dẫn đến đường dây quá tải, chập mạch…sau đó gây ra cháy nổ. Cùng với đó, tâm lý chủ quan của người tiêu dùng khi không ngắt điện, rút phích cắm…khi ra khỏi nhà cùng góp phần không nhỏ gây ra nhiều vụ hỏa hoạn không đáng có.
- Nguyên nhân từ các thiết bị chiếu sáng: ít ai ngờ rằng việc lắp đặt đèn sát với trần nhà, vách nhà cũng gây ra cháy. Lý do là đèn không chỉ đốt nóng trực tiếp mà nguồn nhiệt còn có thể gây ra bức xạ nhiệt cũng gây ra hỏa hoạn. Hiện nay các thiết bị chiếu sáng thường là đèn huỳnh quang, halogen có chất chấn lưu, biến áp, do đó khi lắp đặt ở những vị trí tiếp xúc với các vật liệu dễ cháy là rất nguy hiểm.
- Nguyên nhân từ trong bếp: Đa số các hộ gia đình hiện nay sử dụng bếp gas để đun nấu, bên cạnh đó nhiều người tiêu dùng chuyển sang dùng bếp từ, bếp hồng ngoại để đảm bảo sự an toàn. Tuy nhiên, nếu bất cẩn trong sử dụng bếp từ, bếp hồng ngoại dễ gây ra sự cố về điện. Còn với bếp ga, nếu không khóa van bình gas khi nấu xong, tắt bếp gas chưa đúng quy trình hoặc sử dụng những loại bình chứa không đảm bảo chất lượng…làm gas xì ra bên ngoài. Sau đó, chỉ cần gặp phải 1 ngọn lửa nhỏ cũng gây ra những hậu quả khôn lường.
- Nguyên nhân từ việc thờ cúng: Thờ cúng tổ tiên là hoạt động tâm linh tất yếu của mỗi hộ gia đình. Tuy nhiên sự chủ quan trong việc thắp nhang trên bàn thờ rồi không để ý tới là một trong những nguyên nhân gây ra các vụ hỏa hoạn.
- Nguyên nhân từ điện thoại di động và các thiết bị sạc: Với sự phát triển của công nghệ điện tử thì ngày nay mỗi người đều có ít nhất 1 chiếc điện thoại di động. Với cấu hình, vi mạch phức tạp nên khi nguồn điện dẫn vào máy chỉ cần một chút không ổn định là có thể gây ra nổ thiết bị ngay. Điển hình là vụ CEO của quỹ đầu tư nổi tiếng ở Malaysia Cradle Fun Nazrin Hassan thiệt mạng khi một trong hai chiếc smartphone của ông phát nổ khi đang sạc pin trong phòng ngủ (theo báo Dân trí đăng ngày 21/6/2018 trong bài “Thiệt mạng vì smartphone phát nổ và thiêu rụi phòng ngủ”).
Các biện pháp phòng chống cháy nổ tại chung cư
Phòng chống cháy nổ tại chung cư là một vấn đề cực kỳ quan trọng để đảm bảo an toàn cho cư dân. Dưới đây là một số biện pháp cơ bản để phòng chống cháy nổ tại chung cư:
Lắp đặt hệ thống báo cháy và chữa cháy tự động
Một hệ thống an toàn cháy nổ toàn diện cần kết hợp cả khả năng phát hiện và ngăn chặn. Việc phát hiện cháy sớm là rất quan trọng để cảnh báo người dân và chính quyền, cung cấp thời gian quan trọng để sơ tán. Hệ thống chữa cháy tự động, được trang bị các bình chữa cháy được bố trí hợp lý, rất cần thiết để ngăn chặn đám cháy trước khi chúng leo thang.
Để đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy ở mức cao nhất, chủ sở hữu và người quản lý căn hộ phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về phòng cháy và chữa cháy của địa phương. Việc tuân thủ là cần thiết trên nhiều khía cạnh khác nhau, bao gồm vật liệu xây dựng, lối thoát hiểm, hệ thống chữa cháy và các yêu cầu khác liên quan đến an toàn.
Xây dựng hệ thống thoát hiểm an toàn
Các tầng cao của chung cư cần được trang bị đủ hệ thống cầu thang thoát hiểm, cửa gỗ chống cháy, hệ thống cửa thoát hiểm và cầu thang máy chống cháy. Cần đảm bảo các lối thoát hiểm được giữ sạch sẽ và dễ dàng tiếp cận trong trường hợp khẩn cấp. Các biển chỉ dẫn rõ ràng cũng cần được đặt để hướng dẫn cư dân về lối thoát hiểm và cách sử dụng thiết bị cứu hỏa.
Giáo dục và rèn luyện cư dân
Cư dân chung cư cần được đào tạo về phòng cháy chữa cháy. Tổ chức các cuộc tập huấn, diễn tập định kỳ để tăng cường nhận thức và kỹ năng phòng cháy nổ. Cần cung cấp thông tin về cách sử dụng các thiết bị cứu hỏa cơ bản và hướng dẫn cần thiết khác để cư dân có thể ứng phó trong trường hợp khẩn cấp.
Kiểm tra và bảo dưỡng thiết bị phòng cháy chữa cháy
Hệ thống báo cháy, cứu hỏa và hệ thống thoát hiểm cần được kiểm tra, vệ sinh và bảo trì định kỳ để đảm bảo hoạt động hiệu quả. Các thiết bị cứu hỏa như bình chữa cháy cần được kiểm tra định kỳ và thay thế khi cần thiết. Bên cạnh đó, các hệ thống cửa chống cháy chung cư cũng cần được kiểm tra định kỳ để hạn chế những rủi ro xảy ra.
Tăng cường hợp tác với các cơ quan chức năng
Người quản lý căn hộ nên thiết lập các kênh liên lạc mạnh mẽ với các dịch vụ khẩn cấp, chẳng hạn như cảnh sát, sở cứu hỏa và các tổ chức cứu trợ thiên tai. Cách tiếp cận chủ động này rất quan trọng để tạo điều kiện cho phản ứng nhanh chóng và hiệu quả trong trường hợp cháy nổ.
Trang bị đầy đủ kiến thức về phòng cháy chữa cháy sẽ giúp bạn và gia đình ứng phó một cách bình tĩnh và hiệu quả khi xảy ra sự cố hỏa hoạn, giảm thiểu thiệt hại về người và tài sản.